Overslaan en naar de inhoud gaan

Toelichting Meetellen van onderwijsuren in de Z-route

Laatste update: 10 juli 2025

3. Doelgroep meetellen onderwijsuren

Inburgeraars in de Z-route moeten minimaal 800 uur aan taalonderwijs NT2 (inclusief eventuele alfabetisering en KNM) volgen bij een taalschool met een Blik op Werk Keurmerk. Dit aanbod wordt voor asielstatushouders door de gemeente ingekocht. Met de wijziging van het Besluit inburgering 2021 vanaf 10 juli 2025 wordt geregeld dat jonge inburgeraars bepaalde onderwijsuren mogen meetellen voor de urennorm in de Z-route. Dat geldt alleen voor jongeren voor wie de taallessen in de Z-route geen meerwaarde hebben. Zij passen beter op een (begeleide) werkplek of dagbesteding om de taal verder te leren in de praktijk in plaats van de klas. Het aantal uren dat de jongere nog moet volgen in de taalklas van de Z-route kan hiermee minder worden en soms op nul worden gesteld. De urenverplichting voor participatieactiviteiten in de Z-route voor asielstatushouders blijft ongewijzigd op minimaal 800 uur.

Om welke onderwijsvormen gaat het?

Het gaat om jonge inburgeraars die een van de volgende vier onderwijsvormen hebben gevolgd of volgen:

  1. het praktijkonderwijs (pro);
  2. het voortgezet speciaal onderwijs (vso) in het arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel of het uitstroomprofiel dagbesteding;
  3. de entreeopleiding (mbo-niveau 1);
  4. de internationale schakelklassen (isk’s) ter voorbereiding op bovengenoemde opleidingen (zie bijvoorbeeld de leerroutes isk van LOWAN (1)).

Let op: bij vso betreft het alleen de uitstroomprofielen arbeid of dagbesteding en bij isk alleen de leerlijnen waarin de leerling wordt voorbereid op uitstroom richting pro, vso (uitstroom arbeid of uitstroom dagbesteding) en entree. Voor de leesbaarheid wordt verder in de toelichting gesproken van ‘pro, vso, entree en isk’ of de ‘vier genoemde onderwijsvormen’.

Inschatten: draagt taalaanbod Z-route bij aan taalverwerving?

Het is van belang om af te wegen of het taalaanbod in de Z-route van de gemeente de jonge inburgeraar gaat helpen in het verder verbeteren van zijn of haar taalvaardigheden. Tijdens de brede intake vormt de gemeente een beeld van de startpositie en de ontwikkelmogelijkheden van de inburgeraar. Vast onderdeel van de brede intake voor alle gemeenten is de leerbaarheidstoets. Daarnaast zetten gemeenten verschillende instrumenten in om onder andere het taalniveau, de leerbaarheid, het eerder gevolgde onderwijs, de werkervaring, de persoonlijke omstandigheden en de mate van zelfredzaamheid te bepalen.

Als de inschatting is dat de taallessen in de Z-route kunnen bijdragen aan de taalverwerving van de betreffende jongere, dan is het de bedoeling dat de jongere de lessen ook volgt. Is de verwachting dat dit niet van toegevoegde waarde gaat zijn? Dan kan overwogen worden om uren uit de vier onderwijsvormen mee te laten tellen.

Medische ontheffing

Wanneer een inburgeraar wegens langdurige ziekte of een beperking niet aan zijn inburgeringsverplichtingen kan voldoen, kan de inburgeraar een aanvraag voor medische ontheffing indienen via DUO. Een inburgeraar met een IQ onder 50 heeft een grote kans op een medische ontheffing. Door de beoordelende arts wordt ook gekeken naar het verdere functioneren van de inburgeraar. Uitkomst kan ook zijn dat voor deze persoon aanpassingen nodig zijn om de Z-route te kunnen volgen. Zie Infographic: Ontheffing inburgeringsverplichtingen bij ziekte of beperking voor meer informatie en aandachtspunten over het medische proces van aanvraag tot beoordeling.

Voetnoot

  1. Deze leerlijnen zijn geen wettelijke vereisten. Veel isk’s werken wel met deze leerroutes en uitstroomprofielen.