Jet van Mierlo
projectmedewerker Inburgering
Tips voor betere regievoering op gezinsmigranten
In de Community of Practice Gezinsmigranten komen klantmanagers, beleidsadviseurs, taalaanbieders en andere inburgeringsprofessionals samen om van elkaars uitvoeringspraktijk te leren. In dit artikel zijn de belangrijkste lessen uit deze bijeenkomsten gebundeld over regievoering en gezinsmigranten.
Communicatie met inburgeraars
Gebruik beeldmateriaal bij de voorlichting
Beeldmateriaal helpt om informatie concreter te maken voor mensen die nog geen goed Nederlands spreken. (CoP Gezinsmigranten)
Denk aan de kracht van herhaling
Blijf informatie vaak herhalen. Er zijn informatiematerialen en -voorzieningen beschikbaar en er zijn praatplaten speciaal voor gezinsmigranten. Het is niet een kwestie van één gesprekje voeren en klaar. (Fikri el Makrini, communitytrekker van de CoP Gezinsmigranten)
Vraag vaak hoe het leerproces verloopt
Sommige gezinsmigranten denken zelf de taal wel te kunnen leren en overschatten zichzelf. Als te laat blijkt dat het moeilijker is dan gedacht, of meer tijd kost, dan hebben ze een probleem. Hou dus een vinger aan de pols. (CoP Gezinsmigranten)
Gebruik heldere en duidelijke communicatie over wat de verwachtingen zijn
Leg duidelijk uit wat de verwachtingen, rechten en plichten zijn voor de inburgeringsplichtige. Helder taalgebruik is hierbij belangrijk. Toets ook of je boodschap goed is overgekomen. (CoP Gezinsmigranten)
Stick to the plan
Houd het doel voor ogen, namelijk het halen van de inburgering binnen de termijn. Begin vlot en houd de vaart erin ondanks mogelijke vragen van de inburgeraar. (CoP Gezinsmigranten)
Belangrijke informatie voor inburgeraars
Bespreek het startpunt van het taalniveau met de inburgeraar
De toets die gezinsmigranten doen in het buitenland om naar Nederland te kunnen is op A1 vastgesteld. Soms is die toets weer even geleden. In de praktijk kan het dus zijn dat mensen bij aankomst nog wat oefening nodig hebben om weer op niveau te komen. Bespreek dit met de inburgeringsplichtige zodat duidelijk is op welk taalniveau ze van start kunnen gaan en wat er nog nodig is aan taalles. (deelnemer aan de CoP Sirin Akel, projectmanager van NCB opleidingen)
Zorg dat gezinsmigranten goed door hebben wat de gevolgen zijn van het niet op tijd voldoen aan de inburgeringsplicht
Pas na 2,5 jaar vanaf de start van de inburgeringstermijn en na het volgen van minimaal 450 uur taalles en minimaal twee behaalde examens komt de gezinsmigrant in aanmerking voor verlenging. Afschalen kan pas na 600 uur taalles. Hou die termijnen goed in de gaten en blijf dit duidelijk maken aan de inburgeraar. (Fikri el Makrini)
Vertel over het belang van het Blik op Werk-keurmerk
Gezinsmigranten mogen zelf kiezen bij welke taalaanbieder ze lessen volgen. Zij kunnen dus ook kiezen voor taalscholen zonder keurmerk van Blik op Werk. Dit vormt een probleem als zij na verloop van tijd het niveau van hun inburgering willen afschalen of verlenging willen aanvragen van hun inburgeringstermijn. Om hiervoor in aanmerking te komen tellen alleen lesuren mee die gevolgd zijn bij een instelling met keurmerk. (CoP Gezinsmigranten)
Vertel over de consequenties van het online volgen van taallessen
Als duidelijk is dat iemand de examens op B1-niveau gaat halen, is het volgen van uitsluitend online onderwijs geen probleem. Voor mensen bij wie er twijfel is, vormt dit mogelijk wel een probleem. Om binnen de B1-route af te schalen naar examens op A2 niveau, mag van de verplichte 600 lesuren maximaal 50% online gevolgd zijn. In de Z-route is het niet mogelijk online lesuren mee te tellen voor de urennorm. (CoP Gezinsmigranten)
(Voor een uitgebreide uitleg van de voorwaarden van online onderwijs, bekijk de Q&A over de Wi2021 B1-route (vraag 5) en de Z-route (vraag 6) en over het wijzigen van de leerroute.)
Geef advies over taalscholen aan inburgeringsplichtigen
Wees als gemeente transparant in je advies aan inburgeraars over taalscholen. Er eentje aanwijzen kan niet, maar een advies geven op basis van een convenant en bepaalde kwaliteitseisen kan wel. (Sirin Akel)
Bespreek aanvullend taalaanbod
Ga het gesprek aan met gezinsmigranten over de mogelijkheden van (aanvullend) informeel taalaanbod in de gemeente. Via de website Het Begint met Taal kunnen gemeente én inburgeraars veel informatie vinden over de mogelijkheden. (Handreiking Gezinsmigranten)
Ondersteunen van inburgeraars
Heet gezinsmigranten welkom in de gemeente
Stuur gezinsmigranten als nieuwe inwoner van de gemeente een welkomstpakket op. Vermeld daarin waar zij met (algemene) vragen terechtkunnen. Combineer dit met de brief met de oproep voor de brede intake en maak het persoonlijk: heet de inburgeraar welkom in de stad en stel de regievoerder voor. Mogelijk heeft je gemeente welkomvoorzieningen voor expats of statushouders. Maak deze ook toegankelijk voor gezinsmigranten. (Handreiking Gezinsmigranten)
Organiseer bijeenkomsten alleen voor gezinsmigranten
Gezinsmigranten willen vaak al voorafgaand aan de brede intake vragen stellen over inburgeren. Organiseer een groepsgewijze (voorlichtings)bijeenkomst en doe dit vaker zodat gezinsmigranten een netwerk opbouwen. Mix de bijeenkomst niet met andere doelgroepen, zoals statushouders. Gezinsmigranten hebben hun eigen specifieke behoeftes en vragen. (deelnemer aan de CoP Naima Zarradouni, inburgeringsconsulent in de gemeente Houten)
Maak een whatsappgroep aan waarin nieuwtjes en informatie worden gedeeld
Deel informatie over de gemeente en over online bronnen die ze kunnen gebruiken. Denk aan Youtubekanalen met filmpjes over de Nederlandse taal, informatie over fysieke taalscholen in de regio en bijeenkomsten voor nieuwkomers zoals het taalcafé in de bibliotheek. (deelnemer aan de CoP Arash Sameti pour, inburgeringsconsulent in de gemeente Nieuwegein)
Stel één contactpersoon aan specifiek voor gezinsmigranten
Voor het aanvragen van bijvoorbeeld een verlenging moet veel informatie verzameld worden door de inburgeringsplichtige. Het verzamelen van deze informatie en het invullen van formulieren kost veel tijd en is voor een deel van de gezinsmigranten ingewikkeld. Ondersteun gezinsmigranten hierin door een vast contactpersoon aan te stellen die mensen hier goed bij kan helpen. (Sirin Akel)
Organiseer een taalmarkt
Organiseer één keer in de drie maanden een taalmarkt met taalaanbieders speciaal voor gezinsmigranten. Zo kunnen ze zich oriënteren op welke aanbieder bij ze past. (Fikri el Makrini)
Bied de MAP-training online aan
Veel gezinsmigranten hebben al een baan. Door de MAP-training online aan te bieden, kan deze doelgroep de MAP in hun eigen tempo afronden. (Arash Sameti pour)
Inburgeringsconsulenten Arash Sameti pour uit Nieuwegein en Naima Zarradouni uit Houten, deelnemers aan de CoP Gezinsmigranten.
Rol van klantmanager
Bedenk: taalonderwijs is niet de enige manier om Nederlands te leren
Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden als het gaat om het leren van de taal. Jonge gezinsmigranten kunnen bijvoorbeeld een BBL of een BOL opleiding volgen als een kortere weg naar het afronden van de inburgering. Of iemand kan met een parttime baan beginnen in een Nederlandstalige omgeving. (Fikri el Makrini)
Werk efficiënt in je contacten met inburgeringsplichtigen
Probeer efficiënt te werken. Je hoeft niet alle mensen in je caseload elke week te spreken. Op de dag van een PVT-cursus in het gemeentehuis zijn er zo tien mensen aanwezig. Vraag tussendoor aan iedereen hoe het gaat, hoe ze ervoor staan. Dan heb je als klantmanager in één klap met tien mensen een contactmoment gehad. (Fikri el Makrini)
Wees creatief en gebruik de ruimte die je hebt
Je kan iemand ondersteunen door creatief mee te denken over hoe je dat proces van taal leren en inburgeren kan versnellen. Dat is jouw faciliterende rol als klantmanager. Je hebt als klantmanager de ruimte, pak die dus ook. (Fikri el Makrini)
Maak gebruik van de taalkennis van regievoerders
Dit kan helpen bij de begeleiding van gezinsmigranten die eenzelfde taal spreken, bijvoorbeeld regievoerders die ook Turks spreken. (Handreiking Gezinsmigranten)
Samenwerking met partners
Gebruik convenanten om afspraken en verwachtingen met partners vast te leggen
Zowel de taalschool als de gemeente en andere partners weten dan wat ze van elkaar kunnen verwachten. Denk aan afspraken over het uitwisselen van informatie tussen gemeente en taalaanbieder. Dit werkt in mijn ervaring erg goed. (Sirin Akel)
Gebruik een vast mailadres voor communicatie met partners
Voor taalaanbieders en andere partners is het belangrijk dat er een algemeen mailadres is. Door mensen die weggaan of de caseload die anders wordt verdeeld is het soms niet duidelijk bij wie je kan aankloppen. Het is onwijs fijn als je dan één aanspreekpunt hebt. (Sirin Akel)
Wissel informatie uit tussen taalschool en gemeente over de voortgang
Mede door de CoP weten we dat we zonder toestemming van de inburgeraar zelf informatie kunnen en mogen communiceren met de gemeente over de voortgang. Als een taalschool problemen verwacht in het traject, de route, of het niveau wat iemand moet behalen, dan kan de school dit meteen bespreken met de gemeente. (Sirin Akel) (Zie ook het kader 'Gegevensuitwisseling gezins- en overige migranten', onderaan in de Q&A over privacy)
Leg periodieke contactmomenten vast tussen taalschool en gemeente
Spreek met de taalschool af dat zij op vaste momenten een overdracht geven van de voortgang. Laat de trajectbegeleider vanuit de taalschool elke zes maanden een rapportage opstellen waarin het taalniveau, aanwezigheid en een advies of de route nog passend is, zijn opgenomen. (Sirin Akel)
Overleg met de taalschool over passend aanbod voor werkende inburgeraars
Kijk met de taalschool wat mogelijk is om te anticiperen op mensen die een baan hebben en daardoor weinig tijd om taalles te volgen. Bijvoorbeeld een combinatie van fysieke en digitale lessen. (Fikri el Makrini)
Organiseer intervisie met regievoerders en beleidsadviseurs
Doe dit nadat de (eerste) ervaringen met het begeleiden van gezinsmigranten zijn opgedaan om ervaringen te delen en van elkaar te leren. (Handreiking Gezinsmigranten)
Lees ook het andere deel uit dit tweeluik
Regie op inburgering van gezinsmigranten: ‘Zorg dat je niet voor verrassingen komt te staan'
Klantmanagers voelen zich vaak beperkt in de begeleiding van gezinsmigranten, merkt communitytrekker Fikri el Makrini van de Community of Practice (CoP) Gezinsmigranten. Samen met Sirin Akel, projectmanager van NCB Opleidingen die Nederlandse taalles geeft aan anderstaligen, geeft hij advies om de regie toch in handen te houden.
