Passende ondersteuning nodig bij huisuitzettingen

Door de gestegen prijzen van met name energie kan het aantal huisuitzettingen, na jaren van daling, weer gaan oplopen. Als het tot een uitzetting komt, moet de overheid ervoor zorgen dat gezinnen passende ondersteuning krijgen zodat de doorstroom naar een reguliere woning mogelijk wordt, vindt Divosa.

Daarmee stemt Divosa in met het rapport Als de overheid niet thuis geeft dat de Nationale ombudsman en de Kinderombudsman deze week uitbrachten. Volgens de ombudsman komt het voor dat gezinnen bij een uitzetting aan hun lot worden overgelaten en krijgen ze weinig hulp bij het zoeken naar een alternatieve woonplek.

Ook wijst de ombudsman op de gevolgen van een uitzetting voor kinderen, wat bovendien in strijd is met mensen- en kinderrechten. En ook in de nieuwe landelijke aanpak van dakloosheid wordt gesteld dat niemand wordt uitgezet zonder hulp voor een passende, duurzame huisvestingsoplossing.

Stijging

Huisuitzettingen hebben al jaren de aandacht van gemeenten, maar komen nog steeds voor. Met alle gevolgen van dien. Het aantal uitzettingen nam de afgelopen jaren af van 9900 in 2015 naar 3100 in 2021. Maar door de oplopende inflatie ligt een stijging op de loer. Voor veel huishoudens wordt het moeilijker hun rekeningen te betalen. Ook bijvoorbeeld criminaliteit of overlast kunnen redenen zijn om mensen uit huis te zetten.

Volgens Divosa is het zaak om bij schulden of andere problemen in een vroeg stadium in actie te komen. Gemeenten zijn sinds twee jaar verplicht om signalen over schulden op te pakken. Divosa helpt daarbij met de Monitor Vroegsignalering Schulden. Mocht een huishouden achterlopen met bijvoorbeeld het betalen van de de energierekening, dan zoekt het energiebedrijf contact met de gemeente, die verdere actie kan ondernemen.

Ontregeling voorkomen

Divosa is niet voor een verbod op huisuitzettingen, omdat dat een vrijbrief kan zijn om de rekening niet meer te betalen. En een effectief sanctiemiddel om te kunnen handelen bij overlast, zou met een verbod op uitzettingen komen te vervallen. Wel is een humane benadering nodig. Uiteindelijk moeten mensen weer aan een in financieel opzicht passende woning worden geholpen. We moeten maatschappelijke ontregeling van mensen voorkomen. En voorkomen dat we daardoor onnodig meer geld uitgeven aan opvang en begeleiding.

Divosa-voorzitter Erik Dannenberg wijst erop dat het niet hebben van een woonadres een keten van gevolgen heeft. ‘Denk bijvoorbeeld aan het niet kunnen verlengen van je rijbewijs en het verlies van werk. De gevolgen in de vorm van stress − ook bij kinderen − komen daar nog bij. Kinderen kunnen vaak niet meer naar hun eigen school, waardoor zij leerachterstanden oplopen en hun sociale omgeving kwijtraken. Dat moet je te allen tijde zien te voorkomen. Een dak boven je hoofd staat bovenaan.’