Het ministerie van SZW heeft de budgetten bekendgemaakt die gemeenten krijgen voor het uitkeren van de energietoeslag 2023. Hieraan ten grondslag ligt een andere verdeelsystematiek dan in 2022. Divosa verwacht dat deze veel beter aansluit bij de daadwerkelijke kosten van gemeenten. Ook heeft SZW bekendgemaakt hoe gemeenten met tekorten over de energietoeslag 2022 worden gecompenseerd.

Het budget voor de energietoeslag 2023 wordt zo passend mogelijk over gemeenten verdeeld. Deze verdeelsystematiek is gebaseerd op onderzoek van Divosa, waaruit bleek dat een derde van de gemeenten kampten met tekorten. De middelen voor de energietoeslag 2022 sloten niet goed genoeg aan op de werkelijke uitgaven. Daarom heeft het ministerie op basis van het Divosa-onderzoek ook een ‘verdeelherstelactie’ in gang gezet om de tekorten in 2022 te compenseren. 

Toolkit voorlichting en andere hulpmiddelen

De verdeelsystematiek is door het ministerie van SZW gepubliceerd in een speciale editie van het Gemeentenieuws op 18 september 2023. Hier worden meer handvatten gedeeld om gemeenten voor te bereiden op de energiemaatregelen. Zo staan hier de nieuwe handreiking en de toolkit voorlichting voor gemeenten. 

Verdeling voor 2023 

De verdeelsystematiek voor 2023 is gebaseerd op de CBS-statistiek ‘Huishoudens met langdurig laag inkomen < 120% sociaal minimum’. Er wordt gewerkt met een driejaarsgemiddelde (2019-2021). De middelen worden, anders dan in 2022, via een decentralisatie-uitkering verdeeld. Gemeenten houden hiermee hun beleidsvrijheid.

Compensatie voor 2022

Voor de energietoeslag 2022 worden gemeenten gecompenseerd tot een bereik van 90% van het aantal huishoudens tot 120% van het sociaal minimum + 8% uitvoeringskosten. Gemeenten die minder dan dit hebben gekregen, ontvangen een bedrag dat dit compenseert. Dit wordt automatisch aan de middelen voor de energietoeslag 2023 gevoegd. Gemeenten hoeven hier dus niets voor te doen. 

Gemeenten die in 2022 hebben gekozen voor ‘afwijkend beleid’ - vaak een hogere norm dan 120% - moeten de kosten daarvan zelf betalen.

Vangnet voor tekorten 2023

Ondanks dat het nieuwe verdeelsysteem beter aansluit, kunnen niet alle tekorten van gemeenten worden ondervangen. Daarom is er ook een vangnetregeling van 32,5 miljoen euro ingesteld. Hier zal nog verdere uitwerking aan gegeven worden. Inmiddels is bekend dat er een drempel van 2% of € 150.000 voor het eigen eigen risico gaat gelden. Wanneer de drempel is gepasseerd, is er geen eigen risico meer en wordt ook het drempelbedrag gecompenseerd. Samen met het ministerie van SZW verwacht Divosa dat het vangnet toereikend zal zijn. 

Energietoeslag 2023 nog niet van kracht

Gemeenten kunnen de energietoeslag over 2023 nog niet uitkeren, omdat het wetsvoorstel nog door de Tweede Kamer moet worden goedgekeurd. Op 21 september 2023 vindt de stemming plaats. Daarna volgt behandeling in de Eerste Kamer. Dan worden de definitieve budgetten voor de energietoeslag 2023 uitgekeerd.

Meer informatie

Contactpersoon

Erika Dekens

procesmanager Bestaanszekerheid en Schulden