Reza combineert B1-route met schildersvakopleiding in duaal inburgeringstraject

Abdolreza Jalian uit Iran woont sinds een jaar in de gemeente Edam-Volendam. Hij is druk bezig met zijn inburgeringstraject. Samen met zijn klantmanager vanuit de gemeente heeft hij ervoor gekozen de B1-route te volgen. Hij wil snel goed Nederlands leren spreken. Daarnaast wil hij graag direct aan het werk. Maar toen hij een opleiding met baangarantie vond, bleek dat moeilijk te combineren met de taallessen.

‘Je kunt me Reza noemen’, zegt hij. ‘Dat doet iedereen.’ Reza is een vriendelijke man, die niet van stilzitten houdt. ‘Op het azc heb ik in de vier jaar dat ik daar verbleef van alles gedaan’, vertelt hij. ‘Ik deed vaak vrijwilligerswerk, heb via een vriend een werkervaringsplek kunnen regelen en ik hielp veel mensen met verhuizen. Ze weten me nu nog steeds te vinden. Elke week ben ik wel één of twee dagen bezig met klussen: laminaat leggen, schilderen of behangen. In Iran heb ik een universitaire opleiding gehad. Ik werkte daar eerst in de bouw en later als taxichauffeur.’

Schildersvakopleiding

Zo’n zes maanden geleden ging hij met zijn klantmanager van de gemeente naar een banenbeurs in Amsterdam. ‘Daar hebben we samen de schildersvakopleiding voor mij uitgezocht. Het is een opleiding met baangarantie en dus belangrijk voor mij..’ Het volgen van de opleiding bleek nog niet zo eenvoudig. De schildersvakopleiding is vier dagen per week in Diemen. Reza: ‘Tegelijkertijd moest ik voor mijn taallessen drie keer per week naar school. Dat was moeilijk te combineren. Mijn klantmanager is hierover zowel met de vakopleiding als de taalaanbieder in gesprek gegaan. Zij heeft geregeld dat ik nog maar twee keer in de week naar taalles hoef en drie keer in de week naar de schildersvakopleiding. Dat kan omdat ik in dit werk in Nederland inmiddels al wat ervaring heb opgedaan.’

Maatwerk

Demi Nurmala werkt als beleidsadviseur in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. In het verleden heeft zij in Edam-Volendam het proces voor de Wet inburgering 2021 opgezet. Zij noemt Reza’s verhaal een goed voorbeeld van hoe ontzettend mooi duale trajecten zijn. Demi benadrukt daarbij het belang van maatwerk voor inburgeraars. ‘Statushouders hebben tools nodig om verder hun weg te vinden. Je wilt niet dat zij vastlopen en weer terug moeten keren naar de gemeente. Dat vraagt iets van de klantmanagers. Zij moeten deskundig genoeg zijn om maatwerk te kunnen leveren. Vergroot hun kennis. Laat hen meer leren over culturele communicatie, zodat zij betere gesprekken met mensen kunnen voeren.

Wil je een draaideureffect voorkomen, dan moeten de klantmanagers de inburgeraar goed kunnen begeleiden en ontdekken wat een passende baan voor iemand is als je kijkt naar opleiding en achtergrond.’ ‘Kijk niet alleen naar de regels, maar denk vooral na over wat er binnen het wettelijk kader mogelijk is’, adviseert zij. ‘In dit geval kan Reza met een mooie regeling zowel de taal- als vakopleiding doen. Het is een win-win situatie.’

‘Eigenlijk hebben gemeenten meer budget nodig om maatwerk te kunnen leveren in de duale trajecten’, vervolgt de beleidsadviseur. ‘We ontvangen financiering voor het taalonderdeel. Voor participatie-activiteiten moeten we gebruik maken van het beperkte budget van de Participatiewet. We zullen daarom vindingrijk moeten zijn in het creëren van participatiemogelijkheden.’

Dezelfde aanpak

Reza heeft voor zijn inburgeringstraject inmiddels ook de Module Arbeidsmarkt en Participatie (MAP) gevolgd. ‘Heel nuttig’, vindt hij. ‘Je leert veel over Nederland. De module wordt in onze eigen taal gegeven, zodat we het goed kunnen volgen.’ Gemeente Edam-Volendam geeft de MAP aan zowel oude- als nieuwewetters. ‘De oudewetters hebben ook begeleiding nodig’, stelt Demi. ‘Zij vallen nu vaak een beetje tussen wal en schip. Als gemeente wil je graag weten waar de inburgeraars zich bevinden die nog onder de oude wet vallen, welke taalaanbieder zij hebben en je wilt ervoor zorgen dat ook zij goed landen in de gemeente. Daarvoor moet je wel de regie pakken. Het is goed om voor oude- en nieuwewetters dezelfde aanpak te hanteren.’

Beste leerroute

Reza’s motivatie om goed Nederlands te leren spreken, is groot. ‘Ik heb mezelf op het azc de Nederlandse taal geleerd. Dat vond ik niet moeilijk’, lacht hij. ‘Je moet vooral veel contact hebben met andere Nederlanders. Ik ben nu bijna klaar met mijn A2-lessen. Daarna begin ik met B1.’

Een klantmanager van de gemeente kijkt samen met de klant aan de hand van de leerbaarheidstoets welke leerroute voor de klant het beste is. Reza kon zich prima in het advies voor de B1-route vinden. ‘De gemeente heeft me duidelijk uitgelegd wat de leerroutes inhielden. En dit was goed. We zijn zo snel mogelijk met de taallessen begonnen. Het zou fijn zijn als we die ook ’s avonds konden volgen.’ Demi beaamt dat het jammer is dat veel taalaanbieders momenteel geen avondlessen geven. ‘Dat zou het combineren van taallessen met werk een stuk makkelijker maken.’

Vader en moeder

Reza’s vrouw heeft ook Nederlandse les en een taalmaatje. ‘We zijn altijd bezig met de taal’, vertelt Reza. ‘Vandaag heb ik op school al drie uur Nederlands gepraat. Nu is mijn mond moe.’ Hij lacht. Hun 13-jarige dochter volgt Nederlands onderwijs en spreekt de taal al goed. Het gezin legt makkelijk contact met Nederlanders. ‘We hebben taalcoaches, een vriendin in Edam en we spreken met andere mensen uit onze buurt’, somt Reza op. ‘Op het azc kwamen we in contact met een Nederlands echtpaar. Zij zijn nu een soort vader en moeder voor ons geworden.’

Niet iedereen legt makkelijk contact. Om de drempel voor inburgeraars te verlagen geeft Demi als tip dat het mooi zou zijn als gemeenten het initiatief nemen ontmoetingsplekken te creëren, waar mensen elkaar kunnen leren kennen.

Uitgebreid netwerk

Op de kermis in Volendam, een grote gebeurtenis in de gemeente, raakte de Iraniër in gesprek met een dorpsgenoot. ‘We hadden een heel leuk gesprek en hij heeft me zijn telefoonnummer gegeven, zodat ik mijn Nederlands met hem kon oefenen. Die meneer bleek schilder te zijn. Hij heeft een uitgebreid netwerk.’ Reza kijkt blij. ‘Daar kan ik gebruik van maken als ik straks mijn opleiding heb gedaan.’
Hij heeft zijn carrièrepad in Nederland al uitgestippeld. ‘Eerst doe ik de opleiding. Dan wil ik zzp’er worden en een schildersbedrijf beginnen. Voordat we in Edam- Volendam kwamen, heb ik vier jaar niet mogen werken of naar school mogen gaan. Nu wil ik snel groeien. Ik wil geen uitkering, maar mijn eigen salaris verdienen.’