Monitor vroegsignalering: Hoeksche Waard gaat bij de inwoners langs

Oprechte aandacht doet deuren letterlijk openen, is de ervaring van de gemeente Hoeksche Waard. Op die manier blijven schuldproblemen binnen de perken.

Vroeg Eropaf: onder dat motto zoekt de gemeente Hoeksche Waard inwoners met betalingsachterstanden (van huur, zorg, energie en water) actief op. Niet om geld te incasseren, maar om te kijken wat er aan de hand is en wat inwoners nodig hebben om hun situatie weer op orde te krijgen. ‘We proberen de situatie zo klein mogelijk te houden door in een vroeg stadium langs te gaan’, zegt Iris Ridderstap, medewerker van Vroeg Eropaf. ‘Het draait in de eerste plaats om het maken van contact, zodat inwoners hun verhaal kunnen doen en wij een goed beeld krijgen van hun situatie. Op basis daarvan kijken we hoe we hen kunnen helpen en wat zij zelf kunnen doen.’

Kleur

De gemeente kiest voor een speelse aanpak, met een kleurrijke handgeschreven envelop, à la Greetz, waarin de komst van Iris of een collega van haar wordt aangekondigd, compleet met 06-nummer. ‘We proberen de drempel zo laag mogelijk te houden', zegt Laura Lamberts, adviseur schulddienstverlening bij de gemeente. ‘Vroeg Eropaf klinkt uitnodigender dan dat je van de gemeente bent. En huisbezoeken werken beter dan een formele brief.'

Ruimte

In driekwart van de gevallen wordt de deur opengedaan en ontstaat ruimte voor een gesprek; slechts een enkeling houdt de boot af. Vaak zijn meerdere gesprekken nodig om een situatie goed in kaart te brengen, zegt Iris. 'We laten ook zien waar de inwoners mogelijk recht op hebben. Soms komt ook een schulddienstverlener mee. Verder kijken we of er andere problemen spelen die niet schuldgerelateerd zijn. Daarvoor kunnen we ook andere hulpverleners inschakelen, zodat dat probleem wordt opgepakt en inwoners verder kunnen.'

Pionieren

De gemeente heeft de indruk dat nu meer inwoners dan in het begin van de vroegsignalering worden doorverwezen naar de schulddienstverlening, maar concrete cijfers zijn er nog niet. 'We zijn nog aan het pionieren', zegt Inge Minderhoud, adviseur participatie. 'We willen eerst ervaren wat werkt en wat niet, en welke aanpak het best bij iemand zou kunnen werken. Of je een gesprek gaat aankondigen of dat je kunt volstaan met een flyer. We hebben daar nu meer grip op.'

Opluchting

De gemeente merkt dat inwoners vaak opgelucht zijn als ze eindelijk hun verhaal kunnen doen, zegt Iris Ridderstap. 'Soms zijn ze in tranen. Vaak speelt er van alles, ook persoonlijke issues. Onze grote meerwaarde is dat we kunnen voorkomen dat een schuldprobleem jaren gaat duren, en dat inwoners snel zelf weer aan het roer staan. Dat geeft rust, er komt weer wat ruimte in het hoofd. Cruciaal is dat inwoners met onze hulp weer overzicht krijgen over hun situatie. Door stress is dat niet altijd even makkelijk. De grote winst van vroegsignalering is dat wij daarbij kunnen helpen. Je wijst ze gewoon de weg.'