Overslaan en naar de inhoud gaan

De vroegsignaleringsaanpak van gemeenten onder de loep • 'Kunnen we je helpen?'

Laatste update: 01 oktober 2024

4. Laatsignalen

Het gebruik van de CAK-lijst

Een gemeente kan bij het CAK opvragen welke inwoners onder de regeling betalingsachterstand zorgpremie vallen, de zogenoemde ‘CAK-lijst’. Het gaat om inwoners die zes maanden of langer hun zorgverzekeringspremie niet hebben betaald. Hierbij kun je verschillende dwarsdoorsnedes uitvragen, bijvoorbeeld alle nieuwe meldingen of alleen jongeren. Het is niet verplicht om de CAK-lijst op te vragen. Maar als de gemeente de lijst opvraagt, moet er wel actie worden ondernomen.

Onderstaande figuur laat zien dat één op de vijf gemeenten gebruik maakt van de CAK-lijst. Daarbij maken ze gebruik van:

  • De volledige lijst; alle inwoners die een hogere zorgpremie betalen (80 procent);
  • Een lijst met alleen jongeren (18 procent);
  • De nieuwe instroom (inwoners die in een bepaalde periode nieuw zijn aangemeld bij het CAK) (15 procent).

De meest genoemde reden om van deze mogelijkheid gebruik te maken is om zo nog beter inwoners met schulden in beeld te krijgen en hulp te bieden; zowel meer inwoners als een betere kwaliteit van de signalen (vanwege de verrijking). Een aantal benoemt ook dat het past in de brede dienstverlening om geldzorgen en schulden aan te pakken. Tot slot benoemt een aantal gemeenten dat ze specifiek de CAK-signalen relevant vinden, vanwege de onwetendheid van inwoners en onbekendheid met de mogelijkheden: “Zo is de ervaring dat inwoners vaak denken dat ze betalen aan hun schuld en dat is niet het geval.” En: “Dit is meestal niet de enige achterstand. Daarnaast is er best veel mogelijk met een CAK-achterstand maar men ziet vaak het probleem niet.” 

De inzet van de CAK-lijst

Er is een CAK-challenge geweest met vijf gemeenten over de wijze waarop je de CAK-lijst kan inzetten, zie het rapport van het Verwey-Jonker Instituut hierover.

Gemiddeld genomen maken de kleine gemeenten, tot 25.000 inwoners, geen gebruik van de CAK-lijst (63 procent). 

De drie meestgenoemde redenen om geen gebruik te (gaan) maken van de CAK-lijst, zijn:

  • Er is geen capaciteit en/of tijd voor (33 procent);
  • Het gaat om een andere doelgroep dan bij vroegsignalering (22 procent);
  • Men wist überhaupt niet dat het mogelijk was (20 procent).