‘Ik schaamde me voor mijn uitkering. Waarom konden mijn vrienden wel werken en ik niet?’

Bij Hoofdzaak } Werk is er veel aandacht voor de kracht van IPS, maar er zijn meerdere methodieken die succesvol leiden naar (betaald) werk. Lees het verhaal van Donnée Prawoto (28) uit Amsterdam. Na haar studie zat ze maandenlang thuis, raakte ze sociaal geïsoleerd en durfde ze niet de straat op. Na intensieve begeleiding van haar Amsterdamse jobcoach Indra vond ze weer passend werk.

We spreken Donnée in het appartement waar ze samenwoont met een vriendin in de bruisende Pijp, in het hart van Amsterdam. De woning is omringd met bloemen en planten die Donnée met liefde verzorgt. Na haar studie Engineering Product Design aan de Hogeschool van Amsterdam hoopte ze een betaalde baan in de duurzame sector te vinden, maar dat liep anders. Terwijl haar studiegenoten fulltime gingen werken, zat Donnée thuis met een burn-out. Ze durfde niet naar buiten, had angstaanvallen en raakte sociaal geïsoleerd. 

Wat ging er mis?


'Ik had een autistische burn-out. Mijn brein werkt anders. Dat wist ik niet waardoor ik jarenlang over mijn grenzen ging en sociaal wenselijk gedrag vertoonde. Tijdens mijn afstuderen voelde ik al zoveel druk en hartkloppingen, maar ik ging maar door. Na mijn afstuderen kon ik alleen maar huilen en kwam er niks uit mijn handen. Zelfs in de metro kreeg ik een angstaanval. Wat was er met mij aan de hand? In therapie kwam ik erachter dat ik autisme heb. Toen viel veel op zijn plek. In die periode heb ik een uitkering aangevraagd. Dat vond ik vreselijk. Het voelde alsof ik faalde. Ik wilde zó graag werken, maar het lukt me echt niet.'



Zo kwam je in contact met jobcoach Indra. Wat heb je van haar geleerd?


'Indra is gespecialiseerd in autisme. Ze doorzag mijn patronen en leerde mij mezelf kennen en accepteren. Ik denk bijvoorbeeld vaak groot. Te groot. Dat geeft me stress. Indra leerde me om kleine stappen te zetten. Wat kunnen we vandaag doen? Over een maand? Over een half jaar? Hierdoor heb ik meer rust. We hebben ook naar mijn belastbaarheid gekeken. Waarom ben je altijd aan het sprinten? Dan raak je uitgeput. Waarom niet joggen? Ook tijdens mijn banen bleef ze me begeleiden. Wat gaat goed? Wanneer gaat het mis? Krijg je hier energie van of kost het energie? Hierdoor leerde ik mijn grenzen kennen en op tijd te handelen.'

Hoe hebben jullie in het traject passend werk gevonden?


'We bekeken vacatures die bij mij passen. Hoe zorg je voor een gezonde belastbaarheid in deze functie? Welke pijlers zijn belangrijk? Voor mij waren thema’s als rust, zelfstandigheid, duidelijkheid, kaders en natuur essentieel. Indra hielp me met solliciteren en ging ook mee met kennismakingsgesprekken. Via Indra ben ik bij een externe leerstage gekomen binnen het sociaal domein. De bedoeling is dat je na een half jaar een baan krijgt, maar dat heb ik toch afgeslagen. Het gaf mij zoveel stress en weinig energie, dat ik voelde dat dit – voor nu – nog niet goed voor mij was. Ook daarin kon ik mijn grens aangeven, dankzij het traject met Indra.' 



Wat is voor jou de kracht van een jobcoach?


'Het is een heel persoonlijk traject waarin echt wordt gekeken naar wie jij bent en wat jij nodig hebt. Hoe werkt deze persoon? Samen denken, uitproberen en doen. Echt maatwerk dus. Het traject is zoveel meer dan alleen werk! Indra kon mij bijvoorbeeld doorverwijzen naar instanties als het niet haar taak was. Zo heeft het Buurtteam mij geholpen met verhuizen omdat ik dit niet kon overzien.' 

Waar werk je nu?


'Tot begin mei had ik een betaalde baan bij Pantar, een sociale werkplaats in Amsterdam. Drie dagen per week werkte ik in een plantenkas. Daar deed ik het hele proces van begin tot eind; stekken, steken, water geven, maar ook bestellingen klaarmaken en klantencontact. Mijn contract is nu afgelopen dus we kijken weer naar passende vacatures. Een jaar geleden zou ik helemaal in de stress zitten en mezelf afstraffen om weer een uitkering te krijgen. Nu is het oké om te leven met deze onzekerheid en kan ik mezelf accepteren waar ik nu ben. Ik heb er vertrouwen in dat ik binnenkort een passende plek vind. Het is echt een privilege dat ik in Nederland deze steun en begeleiding mag krijgen. Daar ben ik enorm dankbaar voor. Ik heb al zoveel stappen gezet, dat had ik echt niet alleen kunnen doen.'