CoP Inburgering - Fryslân

De CoP Inburgering – Fryslân heeft een top 5 aan thema’s waar de deelnemers vanuit de uitvoering van de Wet inburgering 2021 tegenaan lopen. Iedere bijeenkomst buigen de deelnemers zich over één thema. Ze inspireren elkaar en zetten in op veranderingen die binnen hun invloedssfeer liggen. Ze werken daarbij aan de hand van een drietrapsraket: wat kun je zelf morgen anders doen, waar is samenwerking in de regio voor nodig en wat ligt buiten onze invloedssfeer en moeten we ergens anders aankaarten? Rode draad is: samenwerking. Communitytrekker Marjolein Thoma vertelt erover.

1. Wie doen mee aan de CoP? Zijn inburgeraars ook betrokken? 

‘Aan de CoP Inburgering - Fryslân doen diverse partijen mee: beleidsmedewerkers en uitvoerend professionals van zo’n 6-10 gemeenten, het COA, onderwijsinstellingen (bijvoorbeeld NHL Stenden), contractpartners Wi2021 (Stavoor, Firda roc), een re-integratiebedrijf, het Nidos, ontwikkelbedrijven, uitvoeringsorganisaties, VluchtelingenWerk en een aantal welzijnsorganisaties. Ook is wel eens iemand vanuit de provincie aangeschoven en heeft de wethouder van centrumgemeente Leeuwarden een keer meegedaan. Als iedereen komt, dan zijn we met meer dan 40 deelnemers! Meestal zijn het er 20-25.

Behalve een CoP Inburgering hebben we in Friesland ook een levendig casuïstiekoverleg. Een aantal CoP-deelnemers is daar óók bij aangesloten. Zo krijgen we een wisselwerking tussen situaties vanuit de uitvoering, de bespreking ervan in de CoP en het delen van de aanbevelingen met beleid en uitvoering.

Inburgeraars zelf zijn niet specifiek betrokken. We hebben wel een aantal deelnemers, die zelf asielzoeker zijn geweest. Zij hebben ons gedurende de verschillende bijeenkomsten de nodige inzichten gegeven.’

2. Welk thema diepen jullie nu uit?

‘Ons overkoepelende thema is het realiseren van een doorlopende ontwikkellijn in Friesland. Hiermee bedoel ik dat statushouders stappen kunnen blijven zetten in hun inburgeringsproces. Dat wij vanuit de uitvoering proberen te zorgen dat mensen niet onnodig hoeven te wachten, ondanks alle uitdagingen die er zijn door beperkte huisvesting, gebrek aan onderwijs enz. Want: als je als inburgeraar dan toch moet wachten, probeer dan wel aan iets anders te werken. Om dat te kunnen realiseren heb je samenwerking nodig tussen de diverse partijen in de uitvoering. 

Toen onze community startte, hebben we met elkaar vijf thema’s benoemd waar we over wilden sparren:

1. cultuursensitiviteit als basis voor succes
2. snelheid en doorstroom bij de procedures
3. participatie (plekken)
4. flexibiliteit en maatwerk
5. samenwerken en integraliteit

Per CoP-bijeenkomst pakken we een ander thema bij de kop. De afgelopen bijeenkomst ging over flexibiliteit en maatwerk. Ruimte in de wet zoeken is lastig, maar niet onmogelijk. We hebben toen besproken tegen welke procedures en verplichtingen we aanlopen in de uitvoering. Dat maatwerk eigenlijk altijd de regel is om tot een goed traject te komen, evenals samenwerking met verschillende partijen die betrokken zijn bij het inburgeringsproces. We proberen daarbij altijd de vertaling te maken naar de dagelijkse praktijk.’

3. Hoe werkt het leren in de CoP door in de praktijk?

‘Ik merk dat de groep elkaar in de dagelijkse praktijk veel beter weet te vinden, het contact is verbeterd. Door wat ze meemaken tijdens de CoP-bijeenkomsten zijn deelnemers gesterkt in hun overtuiging dat ze het goede doen. Dat komt met name doordat vraagstukken van alle kanten worden belicht vanuit diverse organisaties. Deelnemers krijgen daardoor meer overtuigingskracht in het werk. Bij de CoP staat het onderwerp centraal, niet de organisaties! De schotten vallen weg, de ruimte is er om brainstormend bezig te zijn. We gaan kijken of we dit op de een of andere manier kunnen behouden als de CoP is gestopt.’

4. Kun je al tips delen? 

• Belangrijkste tip is wellicht: kijk over de grenzen van je eigen functie en afdeling/organisatie heen om een goed inburgeringstraject in gang te zetten. Zoek samenwerking met andere organisaties die ook een rol hebben bij de inburgering zoals COA, Onderwijs en Welzijn. 
• Werk daarnaast ook aan meer en aan een betere samenwerking binnen de gemeente zelf. En dan doel ik met name op samenwerking tussen collega’s van Participatie (inkomen) en Inburgering, maar ook Jeugd en Zorg (Wmo). Kijk vanuit verschillende perspectieven naar de inburgeraar. Kan iemand naast de B1-route aan het werk gaan op een werkervaringsplek of naast de Z-route participatie-uren doen? Als iemand ertoe in staat is, maak daar dan gebruik van. 
  Na jaren werken binnen de Wi2013 blijven medewerkers het toch lastig vinden om de dualiteit vorm te geven. Dus dat je verschillende dingen tegelijk kunt doen. Daarvoor is nodig dat je samen kijkt naar wat iemand nodig heeft, dat je tijdig een accountmanager in stelling brengt voor een werkervaringsplek of taalstage in het kader van participatie-uren of dat je vanuit de Participatiewet middelen inzet als dat beter aansluit. 
• Houd altijd in gedachte wat de bedoeling van de Wi2021 is! Namelijk dat inburgeringsplichtigen zo snel mogelijk meedoen, liefst via betaald werk.
• Deel goede initiatieven met elkaar. Zo vertelden CoP-deelnemers uit Dantumadiel en Noardeast-Fryslân dat zij altijd een brief sturen naar statushouders die nog in een azc wonen maar al wel gekoppeld zijn aan de gemeente. In die brief staat een contactpersoon van de gemeente genoemd. Statushouders krijgen de geruststelling dat ze niet vergeten worden. De brief wordt nu gedeeld in heel Friesland en daarbuiten!

5. Waar gaan jullie mee verder? 

‘De laatste bijeenkomst heeft samenwerking en integraliteit als thema. Als het goed is, komt daar alles van de voorgaande bijeenkomsten bij elkaar. Eigenlijk kunnen we vooraf al stellen dat dit geen los thema is, maar de rode draad om álle thema’s te laten slagen.
En dan hebben we nog een slotbijeenkomst waarbij we ons eindproduct gaan opleveren. Gedacht wordt aan een infographic die nieuwe medewerkers kan helpen bij hun werk in de eerste weken. Ook leidinggevenden zijn daarbij uitgenodigd. Onze bevindingen zijn met name geschikt voor een agrarische, uitgestrekte regio met enkele grote gemeenten en daarnaast een verzameling van dorpen. Een dergelijke regio kent immers specifieke uitdagingen bij de uitvoering van de Wi2021.’