Minister deelt voortgang op ambities rond geldzorgen, armoede en schulden

In 2025 een halvering van het aantal kinderen in armoede en in 2030 de helft minder mensen in armoede én de helft minder huishoudens met problematische schulden. Dat zijn de ambities van minister Schouten (SZW). Op 19 december informeerde ze de Tweede Kamer over de voortgang van het project Geldzorgen, Armoede en Schulden.  De aanbevelingen voor een hoger sociaal minimum en een eenvoudiger sociaal stelsel nemen een belangrijke plek in.

Divosa is een van de partijen die meewerkt aan de door de minister geformuleerde doelen. De voortgangsrapportage geeft inzicht in wat er momenteel gebeurt, biedt reflectie over de impact en is realistisch in wat er nog nodig is. We benoemen de belangrijkste aspecten voor gemeenten:

Hoger sociaal minimum

De aanbevelingen van de Commissie Sociaal Minimum worden meegenomen in de voortgangsrapportage en aanbevolen aan het nieuwe kabinet. De commissie pleit na grondig onderzoek voor een hoger sociaal minimum als basis voor financiële gezondheid, werk, welzijn en zingeving. Als bestaanszekerheid door het Rijk wordt geboden, stelt dat gemeenten in staat om zich te richten op de mensen die extra ondersteuning nodig hebben. Hiermee kunnen we samen het vertrouwen in de overheid herstellen.

Eenvoudiger sociaal stelsel

Er wordt ook gewerkt aan herstel van vertrouwen door het stelsel van sociale zekerheid te vereenvoudigen. Het kabinet is het overheidsbrede programma Vereenvoudiging Inkomensondersteuning voor mensen (VIM) gestart. Het VIM, waar Divosa partner in is, gaat aan de slag met oplossingen voor domein overstijgende knelpunten voor de korte en middellange termijn en gaat werken aan scenario’s voor een fundamentele vereenvoudiging van de inkomensondersteuning. 

Betere dienstverlening

Er is veel aandacht voor het verbeteren van de dienstverlening aan inwoners: van integraliteit in de wijk en stroomlijning van Wskd, tot aan het harmoniseren van de rijksincasso en de nieuwe ambities op de basisdienstverlening van schuldhulpverlening. Bestaanszekerheid kan niet enkel als financieel vraagstuk worden gezien, maar we moeten met een brede, integrale blik naar de problematiek kijken. Divosa acht het belangrijk dat er voldoende ruimte is voor gemeenten om hun uitvoering aan te sluiten op wat inwoners echt nodig hebben. 

Meer aandacht voor preventie

Divosa is blij met de groeiende aandacht voor preventie van geldzorgen en schulden. Voorkom je geldzorgen, dan voorkom je immers ook betalingsproblemen en oplopende schulden. De focus in de rapportage ligt nu nog op een aantal specifieke interventies, terwijl een integrale en langdurige benadering de uitvoeringspraktijk van het sociaal én medisch domein nog meer zou helpen. Wat Divosa betreft, mag er nog meer focus komen te liggen op integrale preventie. Divosa maakt zich hiervoor hard, onder meer door te werken aan een betere samenwerking met stakeholders die beginnende geldzorgen kunnen signaleren. 

Structureel en incidenteel budget

Voor de aanpak geldzorgen, armoede en schulden heeft het Rijk structureel 40 miljoen euro beschikbaar gesteld. Deze middelen zijn in 2023 reeds in de meicirculaire verdeeld. Omdat er vragen kwamen over het structurele karakter van deze middelen is dit verduidelijkt in het overzicht middelen aanpak geldzorgen, armoede en schulden. 

Naast de structurele middelen worden er ook incidentele middelen onder gemeenten verdeeld. In 2022 was dit 35 miljoen euro, in 2023 50 miljoen euro en ook in 2024 zal er incidenteel 50 miljoen euro beschikbaar worden gesteld. Deze middelen zijn flankerend beleid en zitten reeds in het gemeentefonds via afgelopen septembercirculaire. 

Waar staat Divosa voor?

Divosa vindt dat iedereen recht heeft op voldoende, voorspelbaar en zeker inkomen. Daarvoor is een structurele reparatie van ons sociale zekerheidsstelsel nodig, evenals een hoger sociaal minimum. Gemeenten kunnen geen pleisters blijven plakken en niet langer de oplossing zijn voor een falend landelijk systeem. Zij hebben ruimte nodig en structurele financiering om te werken aan de financiële gezondheid van mensen. Dit zal bijdragen aan de belangrijke ambities van het kabinet.