Op de achterplaats van buurthuis Wijk aan Duin in Beverwijk, naast de moestuin en overkapping met picknicktafel, staat een gloednieuwe houten schuur. Zie daar het onderkomen van de fietswerkplaats, onderdeel van dagbesteding De Fontein. Nico, Paul en Richard zijn er kind aan huis. Ze fixen er fietsen voor gezinnen die het niet breed hebben en knappen daar zelf ook van op.
tekst: Jolanda van den Braak • beeld: Niels Blekemolen
‘Ik denk erover om vanmiddag vrij te nemen’, zegt Paul voorzichtig. ‘Je bént vrij vandaag’, zegt Anneke Eenkhoorn, activiteitenbegeleider bij activiteitencentrum De Fontein, een locatie van RIBW K/AM (Kennermerland/Amstelland). ‘Ga lekker naar huis, dan zie ik je morgen weer.’ Paul: ‘Ach ja, dat is ook zo. Nou, oké, ik plak eerst nog even die band.’
Paul is deze donderdag net als Nico en Richard speciaal naar de fietswerkplaats gekomen om tekst en uitleg te geven over hun activiteiten daar. Paul en Richard kwamen er jaren geleden binnen met een indicatie. Paul had een bijstandsuitkering, weinig om handen en naar eigen zeggen ook weinig reden om te lachen. Via RIBW K/AM kon hij bij de fietswerkplaats terecht om wat structuur in zijn dag te brengen en mensen te ontmoeten.
Aanvankelijk liet hij nog weleens verstek gaan, hij zat destijds niet lekker in zijn vel. Paul, geëmotioneerd: ‘Het leven is niet leuk als je nauwelijks kunt rondkomen. Nu ik met pensioen ben, is dat beter. En ik vind het fijn hier. Ik loop tegenwoordig ook weleens binnen voor alleen een kop koffie.’
Senang
Richard, met zijn 61 jaar de jongste van de drie, kampt met psychische klachten die hem het werken belemmeren. ‘Ik heb het bij verschillende werkgevers geprobeerd, maar het gaf me te veel onrust.’ Tussen de fietsen en in gezelschap van Nico en Paul voelt hij zich senang. Het repareren leert hij van hen en hij vindt het leuk met z’n handen bezig te zijn. Toen zijn indicatie kwam te vervallen, baalde hij dan ook stevig. Het was met het oog op zijn psychische gezondheid weliswaar een goed teken, maar hij wilde helemaal niet weg. ‘Wat moest ik dan? De hele dag thuis op de bank liggen?’
Mooi hè, hoe ze hier zichzelf kunnen zijn.
Anneke: ‘Gelukkig kunnen we ook een paar mensen zonder indicatie een plek als vrijwilliger aanbieden.’ Ze straalt als de drie vertellen hoe de fietswerkplaats hen vooruit helpt. ‘Mooi hè, hoe ze hier zichzelf kunnen zijn’, zal ze daar aan het einde van het gesprek nog aan toevoegen.
Mooi werk
Nico, door zijn collega’s ook wel de directeur of het opperhoofd genoemd, vertelt met vochtige ogen dat hij sinds kort weduwnaar is. De dagen alleen duren lang en nietsdoen, dat kan hij niet. De fietswerkplaats biedt uitkomst. De fijne kneepjes van het vak leerde hij van zijn zwager, die een eigen fietsenzaak had waar Nico na zijn loopbaan bij Hoogovens jarenlang werkte. Hoe ingewikkelder de reparatie, hoe leuker, vindt hij.
Sandra Hennep, teammanager Participatie bij de gemeente Beverwijk en Edith van Kuler, coördinator van het Sociaal Team Beverwijk, zijn vol lof over de mannen. Edith: ‘Dankzij hun inzet en vakmanschap kan de gemeente fietsen doneren aan gezinnen met kinderen die daar zelf de financiële middelen niet voor hebben. En dat zijn er best wat in Beverwijk.
Sandra: ‘Daarnaast stellen we fietsen beschikbaar aan Oekraïense gezinnen. Bij de afdelingen Werk & Inkomen en Zorg zijn alle Oekraïners die in Beverwijk gehuisvest zijn op gesprek geweest. Daaruit werd ook duidelijk wie behoefte hadden aan een fiets. Die kan het Sociaal Team hun aanbieden mede dankzij het mooie werk van Nico, Paul en Richard.’
Geluk
De fietswerkplaats is een flinke houten schuur met werkbank, gereedschap en bakken vol onderdelen, veelal gebruikt – als het even kan wordt er gerecycled. Anneke vertelt dat de schuur er nog maar net staat en hoeveel geluk ze daarmee gehad hebben.
‘In het voorjaar kwamen twee wethouders een middag meedraaien, in het kader van NL Doet. Eén van hen wees me toen op het bestaan van het coronaherstelpakket van de gemeente. ‘Als je snel bent, kun je nog een subsidieaanvraag indienen’, zei hij. Daar heb ik toen mijn tanden in gezet. Niet veel later kwam het bericht dat we de schuur zouden krijgen. Echt geweldig, want op onze vorige locatie hadden we niet meer dan een materiaalhok van één bij één meter.’
Het mes snijdt hier aan alle kanten.
In de schuur staan een stuk of tien fietsen te wachten om nagelopen of gerepareerd te worden. ‘En hierachter’, wijst Anneke, ‘staat nog een hele lading.’ Een deel ervan komt uit de fietsenstalling van de gemeente, vertelt Sandra. Het zijn fietsen die nooit zijn opgehaald en vaak aan reparatie toe zijn. ‘Verder komen er fietsen van de kringloop en is er een samenwerking met het ANWB Kinderfietsenplan. Zo kunnen we samen veel gezinnen vooruithelpen.’ Anneke: ‘En zo snijdt het mes hier aan alle kanten.’
Iedereen welkom
Het is goed toeven bij de werkplaats, zoveel wordt in korte tijd wel duidelijk. Hoewel … ‘We missen nog een bar’, grappen de mannen, die even daarvoor gespeeld moeilijk keken toen Anneke een kan water op tafel zette. Aan lol en gezelligheid geen gebrek. En dan blijkt Paul ook nog af en toe zijn gitaar mee te nemen, wat Nico en Richard zeer kunnen waarderen.
Kunnen nieuwe deelnemers zich zomaar bij deze drie-eenheid aansluiten? ‘Zeker’, zegt Nico. ‘Iedereen is welkom. En ze mogen al mijn kennis hebben, dan kan ik lekker op vakantie.’ Anneke: ‘Jij wil hier helemaal niet weg.’ Nee, dat is waar, moet Nico toegeven. Anneke weet precies wie ze voor zich heeft.
Over de fietswerkplaats
De Fontein in Beverwijk is een locatie voor activering en dagbesteding. Inwoners kunnen er terecht voor uiteenlopende sociale, sportieve, educatieve en creatieve activiteiten. Voor de gezelligheid, om de eenzaamheid te verdrijven, om iets nieuws te leren, structuur in de dag te brengen, werkritme op te doen, … noem maar op.
De fietswerkplaats is een belangrijk onderdeel van de Fontein. Daar laten de deelnemers oude en kapotte fietsen weer lopen als een zonnetje. Werk waar ze zelf ook van opknappen. Omdat het zinvol werk is, omdat ze steun hebben aan elkaar, omdat ze van alles van elkaar kunnen leren, omdat het gezellig is, omdat ze er hun hoofd even kunnen leegmaken en hun ziel en zaligheid in kwijt kunnen.
Inwoners van Beverwijk kunnen voor een zacht prijsje bij de fietswerkplaats terecht voor kleine reparaties of een onderhoudsbeurt aan hun (elektrische) fiets. Daarnaast knappen de reparateurs tweedehands fietsen op die de gemeente vervolgens kan doneren aan gezinnen met kinderen die daar zelf het geld niet voor hebben en aan Oekraïeners.
Meer weten? Bezoek de website ribw-kam.nl/locaties/de-fontein >