Doorstroom WW naar bijstand in 2021 weer op niveau van voor de coronacrisis

Onlangs publiceerde het UWV de cijfers over de doorstroom van WW naar bijstand in 2021. Op landelijk niveau ligt het aantal personen dat van een WW-uitkering is doorgestroomd naar de bijstand 36% lager dan in 2020. Op gemeenteniveau zijn de cijfers nu ook beschikbaar in de Divosa Benchmark Werk & Inkomen. 

Sinds 2013 daalde het percentage doorstroom van WW naar bijstand. In 2020 was er een trendbreuk. In 2021 zet de trend van vóór 2020 verder door. 

Het UWV heeft de methodiek voor het bepalen van de doorstroom verbeterd. Dit is met terugwerkende kracht gedaan voor de periode 2018 – 2021. Dit betekent dat de berekeningen van voor 2018 verschillen van die daarna.

Landelijk daling, maar wel lokale verschillen

Volgens het UWV is het percentage mensen dat na afloop van de WW in de bijstand terechtkomt, in alle arbeidsmarktregio’s afgenomen. De hoogste doorstroom is zichtbaar in de arbeidsmarktregio’s van enkele grote steden, waaronder Rotterdam, Den Haag, Dordrecht, Amsterdam en Nijmegen. Hoewel ook vóór de coronacrisis in 2019 de meeste doorstroom zichtbaar was in gemeenten met meer dan 100.000 inwoners, is het aandeel gemeenten met een hoog percentage doorstroom in 2021 duidelijk afgenomen.

In 2019 gold voor 60% van de 32 grote gemeenten (>100.000 inwoners) dat meer dan 4% van de inwoners met een WW-uitkering uiteindelijk doorstroomde in de bijstand.

In 2020 liep het aandeel gemeenten met een hoog percentage doorstroom van inwoners met een aflopende WW-uitkering richting de bijstand voor alle gemeenten op.

Voor de gemeenten met meer dan 100.000 inwoners geldt in 2021 dat nog maar 41% meer dan 4% van de inwoners met WW ziet doorstromen in de bijstand. De krapte op de arbeidsmarkt en de toegenomen kansen om vanuit de WW weer betaald werk te vinden, kunnen hierbij een belangrijke rol gespeeld hebben.

Wat kunnen gemeenten doen om doorstroom van WW naar bijstand te beperken?

Hoewel de doorstroom daalt, blijft het belangrijk om veel aandacht te besteden aan de beperking van de doorstroom van WW naar bijstand. In de afgelopen jaren hebben UWV en veel gemeenten Max-WW-trajecten opgezet voor mensen die vanuit de WW in de bijstand terecht dreigen te komen. In het onderzoek ‘Uit de WW in de Bijstand’ (2018) zijn zes voorbeelden van Max-WW-trajecten bekeken om verschillen en gemeenschappelijke patronen in beeld te krijgen.

Belangrijke tips uit dit onderzoek zijn:

• Informeer klanten tijdig – drie tot zes maanden voor afloop van de WW –  over wat ze te wachten staat na de overgang naar de bijstand.
• Leg uit dat de werkwijze sterk kan verschillen per gemeente (dat zijn mensen niet gewend).
• Het naar voren halen van de ‘bijstandsaanpak’ (intensief contact, één contactpersoon, enzovoort) naar de Max-WW werkt activerend: 30 tot 50% van de mensen stroomt nog voor het einde van de WW uit.
• Zorg voor heldere afspraken tussen UWV en gemeente over de Max-WW-aanpak. Wie is verantwoordelijk? Wie betaalt wat?
• Zoek uit wat in jouw regio het beste werkt; alles begint als experiment.
• Een goed experiment vraagt om de energie van een ‘fanaticus’ in de organisatie die resultaat boven regels stelt. Die zit vaak wat lager in de hiërarchie (bijvoorbeeld in het middenkader) en is bereid de nek uit te steken.

Cijfers in de Divosa Benchmark Werk & Inkomen

De gemeentelijke cijfers van het UWV-onderzoek over doorstroom van de WW naar de bijstand zijn beschikbaar in de Divosa Benchmark Werk & Inkomen. Deelnemers kunnen hun doorstroomcijfers vergelijken met andere gemeenten en de doorstroom relateren aan hun instroomcijfers.

Onder bijstand vallen in dit UWV-onderzoek alle bijstandsuitkeringen in het kader van de Participatiewet (voorheen WWB), IOAW en IOAZ.