Ruim 4 op de 10 Nederlanders krijgen in hun leven te maken met psychische problemen. Velen van hen hebben geen betaald werk. Financieel zijn ze afhankelijk van een uitkering van het UWV of de gemeente. 

Bijna 60% van de ggz-kosten wordt veroorzaakt door mensen met een uitkering. De ggz-kosten per uitkeringsgerechtigde zijn daarmee ongeveer 9 keer hoger dan voor werkenden. Veel mensen met een uitkering die psychische problemen hebben, willen graag aan het werk. Maar het vinden van een geschikte baan kost tijd en begeleiding. De ‘potjes’ en trajecten daarvoor zijn verdeeld over diverse instanties.

Brede samenwerking nodig

Om hen naar werk te begeleiden is dus een brede samenwerking is nodig. Mede gezien mensen met een psychische kwetsbaarheid vaak problemen hebben op verschillende leefgebieden. Denk aan werk, wonen, sociale relaties en financiën. Een aanpak op verschillende leefgebieden is noodzakelijk om uitval te voorkomen, succesvol te re-integreren of werk te behouden.

En het mes snijdt aan meerdere kanten. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat mensen met psychische kwetsbaarheid baat hebben bij werk en dat werken leidt tot minder beroep op zorg en ondersteuning. Het geluksgevoel verdubbelt en zorgkosten halveren.

Wat ging er vooraf aan Hoofdzaak } werk?

Er is de afgelopen vijf jaar al veel werk verzet als het gaat om het aan het werk helpen van mensen met psychische kwetsbaarheid, mede dankzij diverse stimuleringsprojecten. De partijen op het gebied van ggz en werk & inkomen weten elkaar steeds beter te vinden.

Ook vanuit werkgeversperspectief is de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan met het project ‘Meer werkgeverspersfocus op psychische kwetsbaarheid’. Dit perspectief zal ook bij de landelijke opschalingen een centrale rol spelen.

Eind 2017 werd, met inzet van een financiële impuls van het ministerie van SZW, in 31 arbeidsmarktregio’s gestart met het vormgeven van de samenwerking tussen ggz-instellingen, gemeenten en UWV bij het aan het werk helpen van mensen met psychische kwetsbaarheid. Uit onderzoek van Zinziz blijkt dat in alle regio’s resultaten zijn geboekt, vooral bij het vormgeven van de samenwerking.

IPS-trajecten en meer

Vanaf 1 mei 2019 konden gemeenten en UWV daarnaast mensen met mildere psychische aandoeningen makkelijker aan het werk helpen door een subsidieregeling voor 200 IPS-trajecten (individuele plaatsing en steun). IPS is een gestandaardiseerde, bewezen effectieve methode om mensen met ernstige psychische aandoeningen naar werk te begeleiden.

Door deze veelbelovende aanpakken is besloten er nog een tandje bij te zetten met het project Hoofdzaak } werk. Bijzonder is dat landelijke koepelorganisaties zich nu daadwerkelijk hebben gecommitteerd en dat ook Zorgverzekeraars Nederland is aangesloten. Nu de samenwerking (in de kinderschoenen) staat kunnen we aan de slag.