Hersteloperatie Toeslagen: zo ervaren gemeenten de uitvoering
De meeste gemeenten kunnen ouders die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire breed ondersteunen. Tegelijkertijd lukt het een deel van de gemeenten nog niet om alle hulp te bieden. Oorzaken zijn vaak een tekort aan mensen, kennis of praktische middelen. Uit een inventarisatie van Divosa onder haar leden blijkt dat zij behoefte hebben aan einddata voor trajecten en aanvragen, duidelijke kaders, ruimte voor maatwerk en een menselijke aanpak die verder gaat dan financiële compensatie.
Gemeenten spelen een sleutelrol in de hersteloperatie kinderopvangtoeslag. Om een landelijk beeld te krijgen van de uitvoering, knelpunten, samenwerking met de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) en mogelijke verbeteringen, zette Divosa Zoekt Uit een vragenlijst uit onder teamleiders en kwaliteitsmedewerkers bij gemeenten.
Aandachtspunten uitvoering
Bijna drie kwart van de 76 deelnemende gemeenten geeft aan brede ondersteuning te kunnen bieden aan gedupeerde ouders. En de meeste gemeenten zijn tevreden over hoe dat nu verloopt. Andere gemeenten ervaren knelpunten zoals:
- tekort aan geschikte woonruimte, vooral voor jongeren en kwetsbaren
- onvoldoende expertise en middelen om ondernemers te ondersteunen
- beperkte bevoegdheden, bijvoorbeeld om schulden over te nemen
- moeilijk in te schatten behoeften van jongeren
- afhankelijkheid van andere partijen, zoals de Belastingdienst
Wat gemeenten nodig hebben
Uit de inventarisatie blijkt dat gemeenten vooral behoefte hebben aan:
- een mensgerichte aanpak die verder gaat dan financiële compensatie
- een einddatum voor trajecten, aanmeldingen en ondersteuningsaanvragen
- heldere kaders en een uniforme werkwijze met voldoende ruimte voor maatwerk en nazorg
- simpele procedures zonder voortdurende beleidsaanpassingen
- structurele oplossingen voor ex-partners en kinderen
- voldoende capaciteit voor een zorgvuldige afhandeling
- betere informatievoorziening en snellere communicatie met het UHT
Bestuurlijk regisseur van start
Op 1 september is Paul Blokhuis gestart als bestuurlijk regisseur om onder andere samen met gemeenten de brede ondersteuning aan gedupeerde ouders en hun gezinnen te versterken. Op woensdag 24 september bespreekt Divosa-voorzitter Victor Everhardt de uitkomsten van deze inventarisatie met staatssecretaris Sandra Palmen en Paul Blokhuis.
Ondersteuning VNG
De VNG ondersteunt gemeenten met modelbeleidsregels, handreikingen, een stappenplan en een communicatietoolkit. Deze zijn te vinden op de themapagina Hersteloperatie kinderopvangtoeslag.
Meer lezen
- Hersteloperatie Toeslagen en de rol van gemeenten: hoe loopt dat? (Divosa • september 2025)
- Nieuw model beleidsregels brede ondersteuning toeslagen (VNG • juni 2025)