Statushouders aan het werk
Werk bepaalt mede je identiteit, geeft structuur aan de dag, geeft een doel, zorgt voor sociale contacten en een inkomen. Bovendien is het veelal een goede plek om te oefenen met de Nederlandse taal. Daarom is het zo belangrijk voor veel statushouders om te werken.
Toch komen statushouders maar lastig aan de bak: slechts 35% heeft een baan. (Bron: Divosa Benchmark, peildatum 30 juni 2022). Werkgevers zijn vaak huiverig om statushouders aan te nemen die de taal niet of nauwelijks spreken. Het gevaar is dat er een vicieuze cirkel ontstaat: statushouders hebben een taalrijke praktijkplaats nodig om Nederlands te oefenen, maar werkgevers willen of kunnen deze niet bieden, juist omdat statushouders de Nederlandse taal nog niet genoeg beheersen. Ook blijft de begeleiding van statushouders op de werkvloer een uitdaging om te organiseren. (Bron: Monitor Gemeentelijk beleid arbeidstoeleiding en inburgering statushouders en gezinsmigranten 2024).
Overzicht tools
Met handreikingen, tools, voorbeelden en onderzoek die kunnen ondersteunen bij het aan het werk helpen van statushouders.
-
- Werkagenda Voor een Inclusieve Arbeidsmarkt (VIA) (ministerie van SZW • maart 2025)
Vervolg op de eerste werkagenda. Deze werkagenda loopt van 2025 tot en met 2028. Het Plan van aanpak Statushouders aan het werk is hierin opgegaan. - Plan van aanpak Statushouders aan het werk
Plan om deelname van statushouders aan de arbeidsmarkt te verbeteren (ministerie van SZW• maart 2023) - Onbenut talent. Onderzoek naar mogelijkheden voor vluchtelingen tot waardevol werk in Nederland
Onderzoek naar mogelijkheden van vluchtelingen om hun loopbaan op basis van hun eigen aspiraties vorm te geven (Diana van Dijk, Hogeschool Rotterdam • september 2024) - Monitor Gemeentelijk beleid arbeidstoeleiding en inburgering statushouders en gezinsmigranten 2024 (KIS & Divosa • september 2024)
- Verbetertool arbeidsparticipatie statushouders
Inzichten uit KIS-rapport Wat werkt bij het bevorderen van arbeidsparticipatie van statushouders? (oktober 2018), verwerkt in een tool. Doel: verbeteren van beleid, werkwijze of project rondom arbeidsparticipatie van statushouders (KIS • januari 2019)
Divosa Benchmark
- Divosa Benchmark Statushouders & Inburgering
De Divosa Benchmark brengt de situatie rond statushouders en gezins- en overige migranten binnen gemeenten in beeld en helpt deze cijfers te duiden en te vergelijken met andere gemeenten.
- Werkagenda Voor een Inclusieve Arbeidsmarkt (VIA) (ministerie van SZW • maart 2025)
-
- Toolbox RuimBaan voor statushouders
Voorbeelden, handleidingen, checklists en praktische tips voor bemiddelaars en werkgevers. Doel: statushouders succesvol aan het werk helpen. (Rijksuniversiteit Goningen en Arbeidsmarktregio Werk in Zicht, regio voor Groningen en Noord-Drenthe • gelanceerd juli 2025) - Flyer Een statushouder bij u aan het Werk!
Een verzameling van regelingen voor werkgevers om statushouders in dienst te nemen (CoP Inburgering – Noordoost-Nederland • mei 2024) - Nieuw op de arbeidsmarkt
Handreiking bij Kennissynthese - stappen op weg naar werk, voor uitvoerend professionals en beleidsmakers (Verwey-Jonker Instituut en Regioplan • januari 2021) - Voorbeeld: Nieuwsbrief van Regioteam Statushouders aan het werk Foodvalley
In deze nieuwsbrief een aantal (regionale) initiatieven, ervaringen, voornemens en onderzoek rond statushouders en werk (AMR Foodvalley • zomer 2024) - Voorbeeld: De Beroepentuin
Praktijkopleidingen in de bouw en in de techniek voor mensen zonder de juiste diploma's. Bedrijven uit de regio bepalen wat de kandidaten moeten kunnen. Bij statushouders is vooral taal een aandachtspunt. - Voorbeeld: Statushouders voor de klas
Leer-werkprogramma in regio Midden-Nederland voor statushouders die lesbevoegd zijn en die graag les willen geven in Nederland.
- Toolbox RuimBaan voor statushouders
-
- Kamerbrief Voortgang Actieagenda Integratie en de Open en Vrije Samenleving
Pijler 2 gaat over Nieuwkomers aan het werk. Meer vrouwelijke statushouders aan het werk, dat is onder meer het streven (ministerie van SZW • juli 2025) - Handreiking Hoe begeleid je vrouwelijke statushouders naar werk?
Resultaten van onderzoek naar arbeidstoeleiding van vrouwelijke statushouders. (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, lectoraat Arbeid en Gezondheid • september 2024) - Infographic Hoe begeleid je vrouwelijke statushouders naar werk?
Hoort bij gelijknamige handreiking. Wie heb ik voor me? Wat heeft deze vrouw nodig? Hoe maken we een duurzame match? Wat vraagt dit van mij als professional? (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, lectoraat Arbeid en Gezondheid • september 2024) - Zelfie! Aan het werk
Digitaal magazine over actieonderzoek om laagopgeleide vrouwelijke statushouders aan het werk te helpen (Gemeente 's-Hertogenbosch en Avans Hogeschool • 2024)
- Kamerbrief Voortgang Actieagenda Integratie en de Open en Vrije Samenleving
-
- Subsidieregeling Ondersteuning Werkgevers Inzet Statushouders (SOWIS) (Rijksoverheid • juni 2025)
- Nieuwe talenten
Handreiking voor het begeleiden van statushouders op de werkvloer (ministerie van SZW, VIA en Regioplan • juli 2024) - Vaktaalapp
App met vaktermen van beroepen (Taalschool Het Werkwoord) | Getipt door regionale verbinder Bettina Bruno. - Taalbuddy's op het werk
Programma van Stichting Het Begint met Taal waarbij anderstalige werknemers het Nederlands oefenen met collega's - Tips en tools om taalvaardigheid te verbeteren
Overzicht op sbcm.nl van tools en praktijkvoorbeelden
Tips bij de stap naar werk
Voor iedere bijstandsgerechtigde is de stap naar werk groot. Voor statushouders kan deze stap nóg groter zijn, bijvoorbeeld omdat ze de regels in Nederland nog niet goed genoeg kennen en zich onzeker voelen. Omdat ze elkaar onderling verkeerd informeren over het verliezen of terugbetalen van toeslagen. Of omdat ze bang zijn er financieel op achteruit te gaan.
In de Divosa-uitwisselingssessie van 17 juni 2025 kwam één ding heel duidelijk naar voren: werken loont, altijd. Enkele tips om dit over te brengen aan de mensen die je begeleidt en hun angst weg te nemen:
- Maak vooraf zichtbaar dat werken loont. Onderbouw cijfermatig wat het betekent voor het inkomen als iemand gaat werken; gebruik hiervoor evt een tool zoals WerkloonT (Stimulansz). Dit voorkomt verrassingen achteraf.
- Bied grip en vertrouwen, ook door continuïteit in de begeleiding als iemand de stap naar werk gaat zetten.
- Wees je bewust van je eigen overtuigingen en probeer de overtuigingen van de inwoner te achterhalen. Ga het gesprek hierover aan.
Regionale verbinders kunnen meedenken bij het ondersteunen van statushouders naar werk.
Bekijk de contactgegevens van de regionale verbinders
Regionale verbinders
Regionale verbinders vervullen een spilfunctie binnen de arbeidsmarktregio’s door statushouders te helpen bij hun integratie naar werk. Ze verkennen bestaande projecten en initiatieven, schalen succesvolle aanpakken op en creëren nieuwe mogelijkheden. Via een leernetwerk bij Divosa delen ze ervaringen, successen en kennis met gemeenten, werkgevers en maatschappelijke organisaties.
Regionale verbinders aan het woord
Participatie in de inburgering
Ook tijdens het inburgeringstraject wordt er aandacht besteed aan werken. Dualiteit, de combinatie van het leren van de taal en het participeren door (al dan niet betaald) werk, staat centraal in de Wet inburgering 2021. Voor een deel van de inburgeraars is een duaal traject zelfs verplicht. Ook maken inburgeraars kennis met de arbeidsmarkt via de Module Arbeidsmarkt & Participatie. De onderdelen versterken elkaar en dragen bij aan een betere positie op de arbeidsmarkt voor statushouders. Lees meer over participatie in de inburgering.
Op de hoogte blijven?
Meld je aan voor onze tweewekelijkse Nieuwsbrief Inburgering in uitvoering of volg Divosa inburgering op LinkedIn.